در این مقاله از مجله گازان قرار است به سراغ کنتورهای گاز برویم و به سوال کنتور چیست پاسخ دهیم. همچنین به انواع کنتور گاز، دقت کنتور، کنتورهای هوشمند و نکات مهم حین نصب کنتور نیز می‌پردازیم. پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
کنتور گاز چیست؟
کنتور گاز یا Gas Meter یکی از تجهیزات گازرسانی است که برای اندازه‌گیری میزان مصرف گاز ساختمان‌ها استفاده می‌شود. انواع مختلف این دستگاه در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی به کار گرفته می‌شود. اما چرا از کنتور استفاده می‌کنیم. با توجه به این نکته که اندازه‌گیری حجم گاز به دما و فشار گاز مصرفی وابسته است، نیاز است که به وسیله دستگاهی مثل کنتور اندازه گاز مصرفی به صورت دقیق سنجیده شود.
انواع کنتور گاز + ویژگی‌ها
کنتورهای گاز انواع مخختلفی دارد و براساس پارامترهای مختلف به چند نوع مختلف تقسیم بندی می‌شود. از انواع کنتورهای گاز می‌توان به کنتور دیافراگمی، کتور گاز چرخشی، کنتور گاز اوریفیسی، کنتور آلتراسونیک، کنتور کوریولیس و کنتور گاز توربینی اشاره کرد. از کنتور گاز دیافراگمی برای نصب در ساختمان‌های مسکونی و تجاری و از کنتور آلتراسونیک، اوریفیس و توربینی برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود.
کنتور گاز دیافراگمی
چرا به این نوع کنتور دیافراگمی گفته می‌شود؟ زیرا ساختار درونی این کنتور به شکلی است که دو محفظه دهلیزی دارد و هر کدام از این دهلیزها توسط یک پرده دیافراگمی انعطاف‌پذیر به دو بخش تقسیم می‌شود. از سوی دیگر هر کنتور دیافراگمی دارای یک سییستم اهرم است که بعد از ورود گاز به کنتور و باز و بسته شدن دیافراگم‌ها به حرکت در می‌آید. این حرکت اهرم‌ها به یک شمارشگر الکترونیکی یا مکانیکی منتقل می‌شود و در نهایت میزان گاز مصرفی به این طریق سنجیده می‌شود.
کنتور گاز دیافراگمی یا Diaphragm Gas Meter یکی از رایج‌ترین انواع کنتور برای اندازه‌گیری گاز ساختمان‌های مسکونی و تجاری استفاده می‌شود. این کنتور در مدلی‌های مختلف تولید می‌شود از جمله کنتور گاز دیافراگمی مدل G4، G6، G10، G16، G25، G40، G65، G100 و G160. منظور از عدد کنار حرف G در معرفی مدل‌های مختلف کنتورهای گاز دیافراگمی نشان دادن ظرفیت کنتور برحسب m3/h است. همچنین مدل‌های G4 و G6 را در مصارف خانگی به کار می‌برند و از مدل‌های G10 تا G160 در ساختمان‌های تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یکی از محصولات پرفروش سایت گازان کنتور گاز دیافراگمی گازسوزان است که در مدل‌های مختلف و ظرفیت‌های مختلف به فروش می‌رسد. برای تهیه این محصول می‌توانید به فروشگاه آنلاین تجهیزات گازرسانی گازان مراجعه کنید.
کنتور گاز توربینی
یکی دیگر از انواع کنتورهای گازی موجود در بازار کنتور گاز توربینی یا Turbine Meter است که در درون ساختار آن یک توربین کوچک قرار گرفته و با همین توربین سرعت گاز مصرفی اندازه گرفته می‌شود. سپس این سیگنال به صورت مکانیکی به شمارشگر مکانیک و یا الکتریکی ارسال می‌شود. به همین دلیل این نوع کنتور، دیافراگمی نامیده شده است.
کنتور گاز آلتراسونیک
کنتور گاز آلتراسونیک یا Ultrasonic Flow Meter یک نوع دیگر از کنتور گاز است که براساس سرعت متوسط صوت در محیط گازی میزان مصرف گاز را اندازه‌گیری می‌کند. این نوع کنتور شامل یک مبدل آلتراسونیک و سنسور است. در کنتورهای آلتراسونیک یا فراصوتی از کنتورهای مکانیکی پیچیده‌تر است و سیگنال‌های سنسور را به صورت کاملا دقیق پردازش می‌کند و به همین دلیل بسیار دقیق است.
کنتور گاز اوریفیس
تفاوت کنتور گاز اوریفیس یا Orifice Meter با سایر کنتورها در این است که یک لوله به صورت مستقیم در ساختار آن وجود دارد و به عنوان صفحه اوریفیس نامیده می‌شود. این لوله بر روی جریان گاز تاثیر دارد و در واقع این نوع کنتور یک کنتور دیفرانسیلی است.
کنتور گاز چرخشی یا دوار
کنتورهای چرخشی یا Rotary Meter نسبت به کنتورهای دیافراگمی بسیار دقیق‌تر است. این کنتور دارای ساختاری است که شامل دو لوب هشتی شکل و پروانه یا پیستون است. هر بار که این دو اجزا در یک تراز قرار می‌گیرد میزان مشخصی گاز در شمارنده ثبت می‌شود و به این شکل میزان گاز مصرفی اندازه گرفته می‌شود.
کنتور گاز کوریولیس
کنتور گاز کوریولیس یا Coriolis Meter دستگاهی است که در ساختار آن دو لوله به صورت موازی از هم و با یک سیم پیچ وجود دارد. وقتی که گاز درون ساختار کنتور جریان پیدا می‌کند نیرویی در جهت عمود به لوله ایجاد می‌شود. این نیرو کوریولیس نامیده می‌شود. در نهایت اندازه انحراف بین این دو لوله به کمک سنسور مغناطیسی سنجیده می‌شود و با توجه به دبی جرمی گاز و اختلاف فاز بین دو لوله، چگالی گاز عبوری سنجیده می‌شود.
کنتور گاز هوشمند
از جدیدترین انواع کنتور گاز هوشمند می‌توان به کنتورهای هوشمند اشاره کرد. این کنتورها دقت بالایی دارد و خطای آن بسیار کم است. همچنین امکان بررسی میزان گاز مصرفی از راه دور و به صورت لحظه‌ای نیز در این نسل از کنتورها وجود دارد.
نمایشگر کنتور گاز
هر کنتور گاز به هر نوعی که باشد یک نمایشگر دارد. معمول‌ترین انواع نمایشگرهای کنتورگاز شامل نمایشگرهای آنالوگ، نمایشگر عقربه‌ای، نمایشگر قرائت از راه دور و نمایشگر دیجیتال است. همچنین باید به این نکته توجه داشته باشید که طبق دستر شرکت ملی گاز ایران باید تنها از کنتورهایی استفاده کرد که نمایشگر دیجیتال دارد.
دقت کنتور گاز
برای مطمئن بودن از دقت عملکرد کنتور گاز به چند مورد دقت داشته باشید. اول اینکه به محل نصب کنتور دقت کنید و محلی که مناسب است انتخاب کنید. نکته دوم اینکه برای نصب کنتور حتما از یک فرد متخصص کمک بگیرید. همچنین همیشه با دقت عدد روی کنتور را بخوانید و ثبت کنید.
نکات مهم هنگام نصب کنتور گاز
حین نصب کنتور گاز باید به چند نکته مهم دقت کنید. به طور معمول در فضای مشاع کنتور را بلافاصله بعد از رگلاتور نصب شود. از دیگر نکات مهم حین نصب کنتور می‌توان به این موارد اشاره کرد:
· نصب کنتور در فضا باز و در معرض جریان هوا
· کنتور باید از هرگونه دستگاه تولید حرارت مانند ابگرمکن و کوره حدود یک متر فاصه داشته باشد
· کنتور طوری نصب شود که به راحتی عدد روی نمایشگر آن دیده شود
· حداقل 5/1 متر بین سطح زمین و محل نصب دستگاه فاصله وجود داشته باشد
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی انواع کنتور گاز پرداختیم. مهم‌ترین کاربرد کنتورها بررسی میزان گاز مصرفی است. هر کدام از این کنتورها ساختارهای متفاوت و عملکرد مختلفی دارد. چنانچه قصد خرید کنتور گازی دارید به فروشگاه آنلاین تجهیزات گازرسانی گازان سر بزنید و محصول مورد نظرتان را انتخاب کنید.
