امروزه استفاده از تجهیزات گازرسانی مناسب و اصولی برای پیشگیری از حوادث در سراسر جهان مرسوم است. یکی از تجهیزات لازم برای خطوط گازرسانی و مصارف خانگی، فیوز گازی است که از خطرات زیادی همچون آتش‌سوزی و انفجار جلوگیری می‌کند. سالانه تعداد زیادی آتش‌سوزی و انفجار به دلیل عدم وجود فیوزهای گازی اتفاق می‌افتد و این به معنای ضررهای مالی و جانی بسیاری است. در این مقاله از مجله گازان قرار است به نحوه عملکرد، نصب و خرید فیوز گازی بپردازیم.
فیوز گازی چیست؟
فیوز گاز یا شیر قطع اتوماتیک گاز یکی از محصولات گازرسانی است که هنگام افزایش جریان در کمتر از یک ثانیه به صورت خودکار گاز را قطع می‌کند. این محصول به صورت مکانیکی عمل می‌کند و پس از رفع اشکال لوله، مجددا جریان گاز را در لوله منتشر می‌کند.
به عبارت دیگر وقتی که میزان گاز خروجی از لوله از میزان جریان ورودی بیشتر شود فیوز جریان گاز را قطع می‌کند. معمولا از این دستگاه مکانیکی برای پیشگیری از انفجارهای گازی حین زلزله استفاده می‌شود.
چرا باید از فیوز گازی استفاده کنیم؟
یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده از فیوز گازی یا شیر قطع اتوماتیک گاز جلوگیری از انفجار و آتش‌سوزی حین حوادث طبیعی و غیر طبیعی است. به طور مثال فیوز گازی از خطرات جانبی فرسودگی تاسیسات گازرسانی و تخریب و بازسازی ساختمان جلوگیری می‌کند. همچنین فیوز در موارد زیر نیز کاربرد دارد:
· جلوگیری از انفجار و اتش‌سوزی هنگام زلزله، رانش زمین، بمباران و شکستن لوله‌های گاز
· جلوگیری از انفجار و آش‌سوزی در اماکن پرتردد عمومی مانند مدرسه‌ها، ادارات و مساجد
· کاهش خسارت جانی و مالی
· کنترل مصرف گاز
· تشخیص نشت گاز
همچنین فیوزهای گازی در برابر خوردگی، حرارت و زنگ‌زدگی بسیار مقاوم است و به علت واکنش سریع و کمتر از یک ثانیه بسیار پرکاربرد است.
اجزای فیوزهای گازی
فیوز گاز یک دستگاه مکانیکی است که اجزای مختلفی دارد. در هر فیوز گازی این اجزا وجود دارد:
· پوسته خارجی
· اورینگ
· سپر تحتانی
· پیستون
· شافت مرکزی
· فنر حساس
· مهره نگهدارنده
نحوه عملکرد فیوزها
فیوز گازی یا شیر قطع اتوماتیک گاز دستگاهیی مکانیکی است و در مسیر جریان گاز قرار می‌گیرد. وقتی جریان گاز بیش از حد تعریف شده افزایش می‌یابد نیروی وارد شده به پیستون فیوز افزایش می‌یابد و جریان گاز را قطع می‌شود. به طور مثال اگر در محل لوله بریدگی یا شکستگی اتفاق بیفتد میزان فشار خروجی از فیوز بیشتر از فشار وردی به فیوز خواهد شد. به همین علت فیوز در کمتر از یک ثانیه جریان گاز را قطع کرده و مانع نشت گاز می‌شود.
انواع شیر قطع اتوماتیک گاز
شیر قطع اتوماتیک گاز براساس سایز و حجم گاز عبوری به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود. انواع فیوز گازی عبارت است از:
فیوز اسپول فلنجی: این نوع فیوز در محل شبکه اصلی گاز نصب می‌شود و مانع از نشت گاز در لوله‌های گاز فشار قوی و لوله‌های پلی‌اتیلنی می‌شود.
فیوز سرشیلنگی: این نوع فیوز بعد از شیر گاز مصرفی نصب می‌شود و برای مصارف خانگی مانند اجاق گاز، آبگرمکن و بخاری زیرزمینی کاربرد دارد.
فیوز پلی اتیلن: فیوز پلی اتیلنی در محل ورودی شبکه زیرزمینی گاز و رگلاتورهای پلی‌اتیلنی نصب می‌شود.
فیوز روزه‌ای: این نوع فیوزها در محل ورودی آپارتمان، موتورخانه، روشنایی داخل منزل و شومینه نصب می‌شود و برای مصارف خانگی مناسب است.
خرید فیوز های گازی
یکی از مهم‌ترین نکات قبل از خرید فیوز های گازی دقت به سایز لوله است. همچنین هنگام خرید باید به مقدار مصرف و محل نصب نیز دقت داشته باشید. هر فیوز دارای یک جریان اسمی است که توسط تولیدکننده مشخص شده است و بر حسب مترمکعب بر ساعت اندازه‌گیری می‌شود.
از سوی دیگر جریان قطع فیوز نیز میزان جریانی است که بعد از آن فیوز فعال می‌شود و گاز را قطع می‌کند. به این نکته توجه داشته باشید که همیشه هنگام خرید شیر قطع اتوماتیک گاز باید فیوزی را انتخاب کنید که ریت آن کمی بیشتر از حجم مصرفی باشد.
محل نصب شیر قطع اتوماتیک گاز
با توجه به کاربردهای مختلف فیوز گازی می‌توانید این دستگاه مکانیکی را در محل‌های مختلفی از خط گازی وصل کنید از جمله:
· روی شبکه اصلی گاز
· بعد از ایستگاه‌های گاز
· بعد از کنتور ورودی ساختمان
· بعد از انشعاب وسیله گازسوز
· بعد از خط انشعاب واحد
· بعد از رگلاتور
نصب فیوز های گازی
هنگام نصب فیوز های گازی به این موارد دقت کنید:
· هنگام نصب فیوز گازی حواستان به جهت فلش روی فیوز و جهت نصب آن باشد. چنانچه فیوز را برعکس نصب کنید کارایی نخواهد داشت و هنگام حادثه منجر به قطع گاز نخواهد شد. پس فیوز را طوری نصب کنید که فلش‌ها د ر جهت جریان گاز باشد.
· اگر فیوز را روی خط لوله‌ای نصب می‌کنید که قبلا دارای فیوز گازی بوده این موارد را بررسی کنید: برش عمودی هر دو طرف لوله، تمیزی بخش درونی اتصال الکتروفیوژن فیوز و نبودن اجسام خارجی درون فیوز. چنانچه بخش درونی اتصال الکتروفیوژن فیوز تمیز نیست با مقداری پنبه آغشته به استون این بخش را تمیز کنید.
· حتما برای نصب از نصاب مخصوص تجهیزات گازی کمک بگیرید.
· نصاب باید یک کپسول اطفاء حریق مخصوص شعله گاز هنگام کار داشته باشد.
· قبل از شروع نصب شیر اصلی گاز را ببندید و تمام شیرهای ساختمان را باز کنید تا گاز داخل لوله تخلیه گردد.
· هرگز نشتی گاز را با شعله بررسی نکنید.
· فیوز را حرارت ندهید.
سخن پایانی
در ای مقاله از مجله گازان به دلایل اهمیت استفاده از فیوز گازی پرداختیم. ما در مجموعه گازان فیوزهای گازی استاندارد و با کیفیت از بهترین برند ایرانی را برای شما فراهم کرده‌ایم تا با خیال آسوده خرید کنید. برای ثبت سفارش به صورت آنلاین کافیست به سایت گازان، بخش محصولات مراجعه کنید.
